49. Een levende legende in De Kade te Zaandam: Tunnelfist met Trench
Soms hoor je pas laat van bands die helemaal jouw muziek spelen. The Only Ones beluisterde ik voor het eerst bij een goede vriend van me, Arjen, toen ik hem een bezoekje bracht op zijn studentenkamer op Uilenstede in Amstelveen. Ik woonde indertijd aan de overkant van het weitje waaraan zijn laagbouwblokje grensde, in de flat aan het talud van de doorgaande weg.
Ik vond ze meteen geweldig. Toch duurde het nog jaren totdat ik ze thuis zou gaan draaien. Hetzelfde gold bijvoorbeeld voor The Stranglers, die ik een eindje in mijn studietijd via Jos heb leren kennen. Terwijl beide groepen in het rijtje passen van Blondie, The Undertones en The Wipers, die ik al draaide sinds de middelbare school. Bands die doorgaans onder de vlag van de new wave en punk werden geschaard, maar veel meer ontleenden aan de pop- en garagerock van de tien jaar ervoor. Waarvan tenminste enkele leden hun instrument beheersten, waardoor ze de saaie onbeholpenheid die menig punkcombootje uit die jaren parten speelde, handig wisten te omzeilen.
Zo ontstonden bouwwerkjes in een onwaarschijnlijke maar onweerstaanbare stijl, die een mix was van wave en symfonische rock, met een vleugje punk-agressie in de gevel. Kijk en luister bijvoorbeeld 's hiernaar: The Stranglers Live in Paris, en dan met name vanaf de vierde minuut (04:00).
Wat ik zo leuk vond aan het spelen bij Life To Us, was diezelfde mix, die de band kenmerkte in wat ik 'de tussenjaren' noem. Die jaren vielen samen met de eerste helft van mijn langdurige invallersrol als gitarist. Erna bewoog de band zich steeds verder richting pure pop, ontdaan van wave- en symfo-invloeden, terwijl ze begonnen was als pure waveband die, door zang en gitaar, sterk deed denken aan The Cure uit de beginjaren.
Net als The Stranglers hadden ook The Only Ones twee gezichten. Prachtige poprockliedjes, voortgedreven door woest roffelende drums, pompende bas en onvergetelijke gitaarlicks. Daaroverheen gelegd de lijzige zang van de graatmagere en afwezig ogende voorman, Peter Perrett. De liedjes hoorden thuis in de eerste helft van de jaren zeventig en de zang meer paste bij de nieuwe golf van wave en punk, waarin een vocalist zijn partij niet per se loepzuiver ten gehore hoefde te brengen. Er kwam meer ruimte voor expressie en minder nadruk op vocale perfectie.
In de jaren tachtig raakten The Only Ones in het slop door de drugsverslaving van hun voorman. Zo nu en dan doken ze op, maar van toeren kwam het niet langer. Perrett bracht af en toe 's een solo-album uit (steevast ijzersterk), de andere bandleden doken op bij opnames van andere artiesten, vervulden hier en daar op het podium een gastrolletje, en dat was het dan wel.
Totdat... ze op 19 april 2008 kwam spelen in De Kade in Zaandam. Jawel!
Arjen, Jos, Louis en ik stonden vooraan en waren getuige van een fenomenaal optreden.
Wát een show! Wát een muur van geluid! Wát een ontzettend rare voorman, in zijn lange leren jas, met zijn geverfde en geföhnde haar, met een kunstgebit dat het grootste deel van zijn ingevallen gezicht leek in te nemen, gebocheld hangend over zijn Fender-gitaar, opgewekt neuzelend in de microfoon.
De heren hadden er zichtbaar lol in en denderden door al hun krakers heen - en dat zijn er nogal wat - met als prijspakker Another Girl Another Planet, luidkeels meegebruld vanuit de zaal.
Opgewonden stapten we in de trein terug naar Amsterdam. Zoiets zag je maar zelden live. Ik snapte ook beter waarom de heren ooit onder de noemer punk werden geschaard: een optreden als een bulldozer. Maar dan wél zeer vaardig uitgevoerd.
Zoals zo vaak doken ook nu de vers opgedane muzikale indrukken op in eigen nummers. Geen letterlijke kopie, ook geen cover, maar een echt Tunnelfist-liedje, met eroverheen een sausje verwijzend naar The Only Ones. In onze MuzyQ-oefenruimte zette ik de akkoorden gedachtenloos in en de rest van Trench schreef zich vanzelf. Jeroen plakte er een paar roffels achter die zo in een optreden van Perrett en zijn maatjes hadden gepast en Jos had al een tekst bij de hand. Hij was in die tijd gefascineerd door oorlog en ondergang. De tekst van Trench gaat over de Eerste Wereldoorlog. Jos heeft er ook filmbeelden onder gezet. Op dezelfde pagina staat trouwens ook het nummer Bossanova, met filmpje, handelend over dodelijke bombardementen in oorlogstijd. Een immer actueel onderwerp. Als mensen elkaar niet de kop inslaan, gooien ze wel een bom op een woonblok, school of ziekenhuis.
Gelukkig is er altijd nog de muziek, des te leuker wanneer rellerig en lawaaiig voor het voetlicht gebracht.
Martijn Rutte, 19 oktober 2024
Met dank aan mijn broer Reinout die me onlangs het prachtige fragment van The Stranglers in Parijs opstuurde.
De foto van Jos en Martijn is gemaakt door Marie-José
Voor wie nieuwsgierig is geworden, Peter Perrett speelt begin volgend jaar in Paradiso en heeft ook twee prachtige nieuwe liedjes uitgebracht: